KİRLETİCİ SALIM VE TAŞIMA KAYDI YÖNETMELİĞİ BİLGİLENDİRME VE DUYURU METNİ – 3

KİRLETİCİ SALIM VE TAŞIMA KAYDI YÖNETMELİĞİ

BİLGİLENDİRME VE DUYURU METNİ – 3

(1 Aralık 2022)

Bilindiği üzere, Kirletici Salım ve Taşıma Kaydı (KSTK) Yönetmeliği 4 Aralık 2021 tarihli ve 31679 sayılı Resmi Gazetede yayımlanmış ancak tüm tesisler için aynı anda yürürlüğe girmemiştir. İşbu Bilgilendirme ve Duyuru Metni, KSTK Yönetmeliği’nin ikinci yürürlük yılını düzenlemek için oluşturulmuştur.

Ana faaliyeti “1. Enerji sektörü” veya “2. Metal üretimi ve işlenmesi” altında yer alan tesisler için KSTK Yönetmeliği hali hazırda 4 Aralık 2021 tarihinden itibaren yürürlüktedir. KSTK Yönetmeliği’nin 8’inci maddesi 1’inci fıkrası (b) ve (c) bentleri çerçevesinde bu tesislerin, çevre iznini aldığı/güncellediği veya yükümlülüğünü etkileyen değişikliğin gerçekleştiği tarihten itibaren 3 ay içerisinde KSTK Sistemi’ne kayıt olması gerekmektedir.

Ana faaliyeti “3. Mineral/maden sanayisi” ve “4. Kimya sanayisi” altında yer alan tesislerin kayıt işlemleri, Yönetmeliğin bahsi geçen 8’inci maddesi çerçevesinde 4 Aralık 2022 tarihi itibari ile başlatılacaktır. Bu tarihten bir süre önce Bakanlığımıza ulaşmış olan başvurular, 4 Aralık 2022 tarihi itibari ile işleme alınacaktır.

Ana faaliyeti “3. Mineral/maden sanayisi” ve “4. Kimya sanayisi” altında yer alan tesisler için uygulamada tereddüt yaşanmamasını teminen, KSTK Sistemi’ne kayıt işleminde aşağıda yer alan hususlar çerçevesinde iş ve işlemlerin yürütülmesi kararlaştırılmıştır:

1. KSTK Sistemi’ne, çevre izni belgesi veya çevre izin ve lisans belgesi veya çevre izninden muaf olunduğuna dair belgeye sahip olan tesisler başvurabilirler. Geçici Faaliyet Belgesi aşamasındaki tesisler iznini aldıktan sonra başvurmalıdır.
2. KSTK Yönetmeliği’nin Ek-1’inde yer alan ve 9 sektör altında sınıflandırılmış olan her bir faaliyet için belirlenmiş “kapasite eşiği”, tesisin o faaliyet için “kurulu kapasitesi” anlamına gelmektedir. Tesisin yıllara göre değişebilecek “üretim hacmi” ile karıştırılmamalıdır.
3. Bir tesiste KSTK Yönetmeliği’nin Ek-1’inde tanımlanan bir faaliyet, tesis içerisinde birden fazla birimde gerçekleştiriliyorsa; her bir birimde gerçekleştirilen o faaliyetin kurulu kapasiteleri toplanır ve çıkan sonuç KSTK Yönetmeliği’nin Ek-1’inde yer alan “kapasite eşiği” ile kıyaslanarak o faaliyetin ilgili kapasite eşiğini aşıp aşmadığı belirlenir.
4. KSTK Yönetmeliği’nin Ek-1’inde yer alan “Faaliyetlerin Listesi”nde bazı kapasite eşiği değerlerinin “*” ile ifade edildiği görülmektedir. Tablonun altında da açıklandığı gibi “*” işareti o faaliyet için hiç bir eşik kapasitesinin geçerli olmadığını, bir diğer deyişle endüstriyel ölçekte üretim yapan bütün tesislerin KSTK’ya tabi olduğunu göstermektedir.
5. “Endüstriyel ölçek” kavramının tanımı, KSTK Kılavuzunda da yer aldığı haliyle “ilgili faaliyeti/faaliyetleri yürüten ve Çevre İzin ve Lisans Yönetmeliği’nin Ek-1 ve Ek-2’si kapsamında Çevre İzni veya Çevre İzin ve Lisans belgesine sahip tüm tesislerin KSTK’ya tabi olduğu şeklinde” yorumlanarak uygulanacaktır.
6. KSTK Yönetmeliği Ek-1’de yer alan “3.(b) Açık maden ve taş ocağı işletmeciliği” için “25 hektar ve üzeri yüzölçümlü çıkarma faaliyetine konu alana sahip” şeklinde belirlenmiş olan kapasite eşiği, “sahanın yüzölçümünden, rehabilite edilmiş sahanın yüzölçümünün ve gelecekteki kazı sahasının yüzölçümünün düşülmesi ile belirlenen alanın yüzölçümünün 25 hektar ve üzerinde olması” anlamını taşımaktadır.
7. KSTK Yönetmeliği Ek-1’de yer alan “4. Kimya sanayisi” kapsamında tesiste "kimyasal veya biyolojik proses" gerçekleştirilmekte ise tesis KSTK’ya tabidir. Burada "Kimyasal proses", üretim süreci sırasında bir veya birkaç kimyasal reaksiyonla dönüşümün gerçekleşmesini ifade eder. "Biyolojik proses" ise üretim sürecinde canlı bir organizmanın kullanımı ile dönüşümün gerçekleşmesini ifade eder (örneğin; fizyolojik proses, hücresel farklılaşma, fermentasyon, döllenme, çimlenme, tropizm, hibritleşme, metamorfoz, morfojenez, fotosentez, vb.). Yalnızca fiziksel proseslerden oluşan faaliyetlere sahip tesisler (örneğin, kimyasal olarak reaksiyona girmeyen maddelerin basit bir şekilde harmanlanması veya karıştırılması, susuzlaştırma, seyreltme, asitlerin/bazların yeniden paketlenmesi, vb.) KSTK Yönetmeliği’ne tabi değildir ve bu tesisler kayıt için başvuru yapmamalıdır.
8. Tesislerin KSTK Sistemi’ne kademeli geçişi prensibi kapsamında; 4 Aralık 2022 - 4 Haziran 2023 tarihleri arasında sadece aşağıdaki durumlara uyan tesisler (çevre izni ile ilgili 1 numaralı maddeyi de dikkate alarak) için KSTK Sistemi’ne kayıt başvurusu başlatılacaktır:
   1. Tesisin ana faaliyeti “3. Mineral/maden sanayisi” ve “4. Kimya sanayisi” altında sıralanan faaliyetlerden biri ise ve ilgili kapasite eşiği, yukarıdaki kurallar da dikkate alındığında aşılıyorsa.
   2. Tesisin ana faaliyeti, KSTK Yönetmeliği’nin Ek-1’inde yer alan faaliyetlerden hiç birine uymuyor ancak yan/ilave faaliyeti KSTK Yönetmeliği’nin Ek-1’inde yer alan “3. Mineral/maden sanayisi” ve “4. Kimya sanayisi” altında sıralanan faaliyetlerden biri ise ve ilgili kapasite eşiği, yukarıdaki kurallar da dikkate alındığında aşılıyorsa.
9. 8’inci maddede belirtilen tesisler, 2023 yılı kirletici salım ve taşıma verisini 2024 yılında Mart ayı sonuna kadar raporlayacaktır.
10. Tesisin ana faaliyeti, KSTK Yönetmeliği’nin Ek-1’inde yer alan;
    3. 5. Atık ve atıksu yönetimi
    4. 6. Kağıt ve ahşap üretimi ve işlenmesi
    5. 7. Yoğun hayvancılık ve su ürünleri yetiştiriciliği
    6. 8. Gıda ve içecek sektöründe hayvansal ve bitkisel ürünler
    7. 9. Diğer faaliyetler

sektörlerden birinin altında sıralanan faaliyetlerden biri olup o faaliyetin ilgili kapasite eşiğini aşmıyor ancak tesisin yan/ilave faaliyeti “Enerji sektörü”, “Metal üretimi ve işlenmesi sektörü”, “Mineral/maden sanayisi” veya “Kimya sanayisi” altında yer alıyor ve ilgili kapasite eşiğini aşıyorsa; bu tesisler KSTK Sistemi kayıt süreci için ana faaliyetinin dahil olduğu sektörün yürürlük ve kayıt tarihini bekleyecektir.

11. KSTK Yönetmeliği’nin “Tesisin KSTK sistemine kayıt olması” başlıklı 8’inci maddesinin birinci fıkrasının (b) ve (c) bentlerindeki 4 Aralık 2021 tarihinden sonra kurulan veya çevre iznini alan veya KSTK Yükümlülüğünü etkileyecek değişikliği olan tesisler de kademeli yürürlüğe giriş tarihlerine tabidir. Örneğin 2022 yılında çevre iznini almış olan bir tekstil tesisi 4 Aralık 2024 – 4 Haziran 2025 tarihleri arasında kayıt başvurusu yapacaktır.

KSTK Sistemi’ne kayıt için nasıl başvuru yapmalıyım?

Yukarıda 11 madde halinde sıralanmış hususlar dikkate alındığında, 4 Haziran 2023 tarihine kadar KSTK Sistemi’ne kayıt olma yükümlülüğü bulunan tesisler için süreç aşağıda belirlendiği şekilde gerçekleştirilecektir:

1. KSTK Yönetmeliği kapsamında tesislerin KSTK Sistemi’ne kayıt süreci Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı – Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğü – Laboratuvar, Ölçüm ve İzleme Dairesi Başkanlığınca yürütülecektir. Kayıt işlemi Bakanlığımızca yapılmakta olup İl Müdürlüklerimize kayıt başvurusu yapılmamalıdır.
2. İşletmeci 4 Aralık 2022 tarihinden itibaren; Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı – Çevresel Etki Değerlendirmesi, İzin ve Denetim Genel Müdürlüğüne resmi yazı göndermek suretiyle kayıt sürecini başlatacaktır.
3. Resmi yazıda ve yazı ekinde aşağıdaki bilgilerin yer alması gerekmektedir:
   1. Başvuru yapılan tesisin tam ve resmi adı, Çevre Kimlik Numarası ve adresi
   2. Tesisin KSTK Yönetmeliği Ek-1 kapsamındaki ana faaliyeti ve diğer faaliyetlerinin kısa ve öz şekilde tanımlanması; ana faaliyet ve yan/ilave faaliyetlerinin her biri için ayrı ayrı KSTK Yönetmeliği Ek-1’de yer alan numaralarının ve toplam kurulu kapasitelerinin belirtilmesi
   3. KSTK Sistemi için tesis adına Bakanlığa karşı yetkili/sorumlu kişinin iletişim bilgileri (adı, soyadı, T.C. kimlik numarası, görevi, e-posta adresi ve telefon numarası), - Tesis için KSTK Sisteminde yalnızca bir kişi sorumlu/yetkili kişi olarak kaydedilebilmektedir. İşletmeci, KSTK Sisteminde, tesisin yöneticisini ya da personelini ya da hizmet alımı yaptığı/danışmanlık aldığı kişiyi tesis adına KSTK sisteminden sorumlu/yetkili kişi olarak belirlemekte özgürdür. Bu durum, işletmecinin KSTK Yönetmeliği kapsamındaki görev, yetki ve sorumluluklarının devri anlamına gelmez. Sorumlu/yetkili kişinin e-posta adresini düzenli takip etmemesi, KSTK sürecini aksatacak davranışta bulunması veya sorumlu/yetkili kişinin değişmesi ile ilgili bilginin KSTK Sisteminde güncellenmesi de dahil tüm sorumluluk işletmeciye aittir.
   4. Çevre izni veya çevre izin ve lisans belgesi veya çevre izninden muaf olduğuna dair resmi yazının bir kopyası.
4. Resmi yazıda, tesisin faaliyetlerinin KSTK Sistemi’nde sınıflandırılması için yeterli bilgi veya belge bulunmaması durumunda, yazıda belirtilen yetkili/sorumlu kişilerle e-posta ya da telefon ile iletişime geçilecektir.  
5. Resmi yazının alınmasından itibaren 60 gün içerisinde, sunulan bilgilerin değerlendirilmesine bağlı olarak, yetkili/sorumlu kişiye söz konusu tesisin KSTK Sistemi’ne erişimi için kullanıcı adı ve şifre KSTK Sistemine kaydedilen e-posta adresi aracılığıyla Bakanlıkça sağlanacaktır.
6. Tesis adına yetkili/sorumlu kişi kullanıcı adının ve şifrenin alınmasından itibaren 30 gün içerisinde https://kstk.gov.tr/ internet adresinde sağ üst köşede yer alan “Giriş” sekmesinden KSTK Sistemi’ne giriş yapmalı; KSTK Yönetmeliği Ek-2’de belirtilen bilgileri, KSTK Sistemi’nde yer alan “Tesis tanımlama bilgileri” ve “Faaliyetler” alanlarına doldurmalı ve bilgiyi Bakanlığın onayına sunmalıdır.

Not 1: KSTK Sistemi’ne girildiğinde, tesis için bazı bilgilerin hali hazırda doldurulmuş olduğu görülebilir ve bu bilgilerin bazıları yanlış, eksik veya yanlış yerde bulunuyor olabilir. Tüm bu bilgilerin güncel ve doğru bilgi ile düzeltilmesi ve tüm alanların doldurulması beklenmektedir.

Not 2: Kayıt aşamasında KSTK Sistemi’ne herhangi bir belge yüklemeyiniz.

Not 3: Kayıt aşamasında, “tesis tanımlama bilgileri” sekmesindeki “üretim kapasitesi” bölümü doldurulurken, tesiste üretilen ürün adını genel olarak yazınız, tesisin ana faaliyetinin KSTK Yönetmeliği Ek-1’deki kapasite eşiği ile aynı “birim”i listeden seçiniz, “aynı tanımlama ve birime uygun şekilde toplam kurulu kapasiteyi “toplam miktar” kısmına yazınız (* için ton/yıl ya da kg/yıl cinsinden üretim kapasitesini yazınız).

7. Tesisin KSTK Sistemi’ne girdiği bilgiler kontrol edilecek, eksik veya hatalı bilgi olması durumunda yetkili/sorumlu kişiyle irtibata geçilecek, bilginin nihai hale gelmesinin ardından kayıt işlemi Bakanlıkça onaylanacak ve tesise özel “KSTK kimlik numarası” tesise bildirilecektir. Kayıt süreci böylece tamamlanmış olacaktır.
8. KSTK Yönetmeliği ve uygulamalarına yönelik tüm soru ve sorunlar için kstk@csb.gov.tr e-posta adresinin kullanılması gerekmektedir.